CANLILIK MUAYENESİ

Canlılık muayenesi bebeğinizin kalp atımları eşliğinde değerlendirildiği, sonraki haftalar için de düzgün planlamaların yapıldığı ilk muayenedir. Bunun muayene için 6-7.haftalar uygundur. 

Görsel notu: Transabdominal 3D ile 8 haftalık canlılık muayenesi (bebek yaklaşık 1,5 cm)

Gebeliğiniz Hakkında Erken Bilgilendirme

Gebeliğin 8.haftasında fetüs bir üzüm tanesi büyüklüğündedir ve organları önemli gelişim içindedir.

• Bu muayenenin temel amacı kalp atışını doğrulamanın dışında:
  • Tek/çoğul gebelikleri kontrol etmek;
    • Çoğul gebeliklerde (yani ikizler, üçüzler vb.) plasentasyon tipini bilmek son derece önemlidir (bebekler aynı plasentayı mı paylaşıyor yoksa ayrı plasentaları mı var?). Bu, bazı komplikasyonların öngörülmesi açısından önemlidir.
  • Gebelik için önemli tarihlerin saptanması: tahmini gebelik haftası ve (pozitif gebelik testinizden sonra, hafta şeklinde gebelik yaşı) ve BDT (beklenen doğum tarihi);
• Gebelik kesesinin, bebek (embriyo), yolk sac kesesi ve gelecekte plasentayı içeren ana yapılarını kontrolü;
• Erken evre gebelik anormalliklerinin incelenmesi;
• NİPT ile birlikte en güncel test seçenekleri;
• IVF gebeliklerin başarısı hakkında erken değerlendirme ve takibi.

Görsel notu: 9.haftada tek yumurta üçüz 3D görüntüsü (transvajinal ultrason ile)

Canlılık Muayenesi

• Yüksek çözünürlüklü transabdominal veya transvajinal problarla muayene yapılır. Muayene için en uygun zaman gebeliğin 7. haftasıdır.
• Canlılık muayenesinin faydaları:
  • Muayene için mesanenizin dolu olması gerekmez,
  • Genellikle kullandığımız teknoloji ile muayene transabdominal olarak gerçekleştirilebilir (US probu ile karnınızdan bakılır).
• Bebek ve ilişkili yapılar yüksek çözünürlüklü transvajinal 3D prob ile daha iyi görülebilir. Bu teknoloji mikroskop gibi çalışır ve gebelerin çoğunda bebek, yolk kesesi ve diğer yapıların ayrıntılı görüntüsünü elde etmemizi sağlar.
• Aynı zamanda NIPT öncesi danışmanlık ve test için en uygun zaman açısından bilgilendirme verilir.

Sorularınız

Canlılık Muayenesi Yaptırmalı mıyım?

Erken muayenenin yararları:

• Gebelik gelişimi ve bebek kalp atışları hakkında bilgi verir;
• Kaç bebek sahibi olacağınızı bilmenizi ve gebelik için bazı kesin tarihleri ve beklenen doğum tarihini söyleyebilmemizi sağlar;
• NİPT için planlama imkânı sunar;

Gebelik sürecinde diğer muayene tarihleri ve testleri için ayrıntılı bir program oluşturmanıza olanak tanır.

Muayene İçin 4 Hafta Çok mu Erken?

Kısa cevap: evet.

Uzun cevap: Gebeliğin 4.-5. haftası muayene için çok erken.

• 4. haftada embriyo çok küçüktür, transvajinal US ile de görünemez boyuttadır; gebelik kesesinin kendisi dahi yeni yeni görülebilecek boyutlardadır.
• 5. haftada gebelik kesesi ve yolk kesesi görünür hale gelir.
• Canlı bir gebeliği doğrulamaya yardımcı en önemli bulgu olan 'kalp atışları' yaklaşık 6.-7. haftalarda görünür.
• Bir gebelik testi gebeliğinizi doğrulayabilirken, 4.haftada ultrason henüz bilgi sağlamayabilir. Bu nedenle farklı, olumsuz veya şüpheli erken gebelik bulguları olmadıkça (kanama, taraf gösteren kasık ağrıları gibi), çok erken haftalar ultrason için erkendir.

Gebelik Haftaları Nasıl Hesaplanır?

Kafa karıştırıcı olmakla birlikte bunun için son adet tarihinizin ilk gününden itibaren saymaya başlarız. Bunun için internet ortamında gebelik haftasını hesaplayan sistemler de mevcut.

Canlılık muayenesi ile birlikte bebeğin gebelik haftası ve tahmini bir beklenen doğum tarihi (BDT) belirlenir.

Canlılık Muayenesi ile Fetal Anomaliler Tespit Edilebilir mi?

Tüm bebeklerin yaklaşık %3'ünde bazı yapısal anomaliler, kromozomal veya genetik sendromlar olacaktır. Tüm gebeler, bu olumsuzlukları mümkün olan en kısa sürede dışlamaktan mutlu olacaktır.

Ne yazık ki, 12.haftaya kadar bebek vücut oluşumu devam eder ve embriyo olarak kabul edilir. Teknik olarak 10.haftadan önce anomalileri dışlamak mümkün değildir.

Ancak 10-12. haftadan itibaren bebek fetüs olarak kabul edilir ve küçük bir insana benzer.

• 10. hafta anomali taraması ile NİPT yaptırmayı planlayan gebelere ilk anomali taraması uygulanır.
  • Yaşam ile bağdaşmayan pek çok erken dönem anomalisi bu haftada dışlanır ve takiben NİPT uygulanır.
• 12-13. haftada 1.timester detaylı ultrason muayenesi gebeliğin erken döneminde gerçekleştirilir; ancak bazı görüntüleri elde edebilmek için özel olarak tasarlanmış yüksek çözünürlüklü transvajinal prob kullanmak gerekebilir; fetüsün kalbi gibi gelişmiş yapıları incelemek mümkün olabilir.

Ektopik (Dış) Gebelik Nedir?

Dış gebelik, embriyonun rahim boşluğu (döl yatağı) dışına yerleşmesi durumudur. Dış gebelik gebe için hayatı tehdit eden bir komplikasyondur. Ağrı veya kanama gibi ciddi belirtileriniz varsa en kısa sürede kadın hastalıkları ve doğum hekiminize başvurunuz.

Ciddi Fetal Anomalileri Dışlamak İçin Gebeliğin En Erken Aşaması Nedir?

10. haftadan önce bebek hâlâ gelişimine devam etmektedir. Bu nedenle herhangi bir konjenital anomali taraması yapmak mümkün değildir.

10. hafta anomali taraması, 10-11. haftalarda yapılarak pek çok yapısal anomalinin dışlanabileceği en erken anomali taramasıdır.

• Kromozomal anomaliler açısından ileri inceleme yaptırmayı düşünüyorsanız hafta muayenesi ile birlikte bir NİPT (non-invaziv prenatal test) yaptırılabilir. NİPT bir cf-DNA kan testidir ve şu anda Down sendromu, Edward sendromu ve Patau sendromu taraması için en yüksek saptama gücüne sahiptir (T21 için>%99 doğruluk).
• 10. haftadan itibaren bebek fetüs olarak kabul edilir, pek çok organı oluşmuştur ve küçük bir insana benzemeye başlar. Özellikle de yüksek çözünürlüklü görüntüler elde etmek için tasarlanmış ultrason cihazları ile kalp, ekstremiteler/uzuvlar ve omurga gibi yapıların gelişimini incelemek mümkündür.

Bunu takiben 12-13.haftada 1.trimester detaylı ultrason muayenesi ile birlikte gerçekleştirilecek muayene tamamlayıcı olacaktır.

Bu şekilde 10.hafta muayene+NİPT+1trimester detaylı ultrason muayeneleri ile birlikte bebeğinize ilk trimesterde (ilk 3 ayda) yaptırabileceğiniz en kapsamlı muayeneyi yaptırmış olursunuz.

Muayene Görüntülerimi Alabilir Miyim?

Evet, tabii ki. Muayene odasından çıkmadan görüntülerinizi ve ilgili videoları alabilirsiniz. Ayrıca ayrıntılı ultrason raporunuzun basılı ve elektronik bir kopyasını ve eve götürmeniz için bazı yüksek kaliteli renkli çıktılar da alacaksınız!

8. Haftada Ultrasonda Neler Görülür?

• 8 haftalık gebelikte bebeğiniz ile ilgili US’ da görmeyi beklediğimiz oluşumlar:
• GEBELİK KESESİ: Embriyonun geliştiği sıvı dolu alandır. 8.haftaya gelindiğinde gebelik kesesi iyice belirgindir ve büyüklüğü sağlıklı bir gebeliğin önemli bir göstergesidir.
• YOLK KESESİ: Bu küçük, halka şeklindeki yapı, plasenta tamamen oluşana kadar gelişmekte olan embriyoya gerekli besinleri sağlar. 8.-9.haftaya gelindiğinde, beslenme rolünü artık plasenta üstlendiğinden bu yapı bu haftadan itibaren küçülmeye başlar.
• FETAL KUTUP: Fetal kutup aslında embriyonun kendisidir ve 8.haftada baş-popo mesafesi (CRL: crown-to-rump length) yaklaşık 15-20 milimetre ölçülerindedir.
• KALP ATIŞI: Ultrason muayenesinin en önemli bulgusu bebeğinizin kalp atışlarıdır. Kalp atışı güçlü ve ritmik olmalıdır.
• UZUV GELİŞİMİ:haftaya gelindiğinde embriyonun uzuvları oluşmaya başlar. Kol ve bacaklara dönüşecek küçük tomurcuklar görülebilir. Bu erken uzuv oluşumlarda hafif hareketler de görülebilir.
• AMNİOTİK KESE: Embriyoyu çevreleyen amniyotik kese de 8 haftalık ultrason sırasında görülebilir. Bu kese, gelişmekte olan bebeğinizi destekleyen ve koruyan amniyotik sıvıyı içerir.
• UMBİLİKAL KORDON: Embriyoyu plasentaya bağlayan göbek kordonu bazen 8.haftada görülebilir. Gelişmekte olan bebeğe besin ve oksijen sağlamada hayati bir rol oynar.